PF Account चानक नोकरी गेली तर कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी म्हणजेच ईपीएफमधील पैसे किती आणि केव्हा काढता येतील, यावर अलीकडे मोठं संभ्रमाचं वातावरण निर्माण झालं. ईपीएफओने अलीकडेच काही नवे नियम जाहीर केले होते, ज्यामुळे अनेकांना वाटलं की बेरोजगार झाल्यानंतर पूर्ण पीएफ रक्कम लगेच काढता येणार नाही. सोशल मीडियावर या निर्णयावर टीकेची लाट उसळल्याने अखेर ईपीएफओने अधिकृत स्पष्टीकरण देत हा गैरसमज दूर केला आहे.
12 महिन्यांचा नवा प्रतीक्षा कालावधी काय आहे?
नव्या नियमानुसार, जर एखाद्या कर्मचाऱ्याची नोकरी गेली, तर त्याला आता पीएफ खात्यातील संपूर्ण रक्कम एकदम काढण्यासाठी 12 महिने थांबावे लागतील. आधी हा कालावधी केवळ दोन महिन्यांचा होता. म्हणजेच, नोकरी गेल्यानंतर दोन महिन्यांनी जेवढे पैसे काढता येत होते, त्यासाठी आता एक वर्षाची प्रतीक्षा करावी लागेल. याचबरोबर, ईपीएस म्हणजेच पेन्शन फंड काढण्यासाठीचा कालावधी दोन महिन्यांवरून थेट 36 महिन्यांपर्यंत वाढविण्यात आला आहे.
लोकांमध्ये वाढला गोंधळ आणि नाराजी
या बदलानंतर सोशल मीडियावर अनेकांनी ईपीएफओवर नाराजी व्यक्त केली. लोकांना वाटलं की आता बेरोजगार झाल्यावर त्यांना त्यांच्या पैशांसाठी वर्षभर वाट पाहावी लागेल, ज्यामुळे अचानक आर्थिक अडचणीत सापडलेल्या लोकांसाठी ही अडचण ठरू शकते. मात्र, ईपीएफओने स्पष्ट केलं की लोक या नव्या नियमांचा चुकीचा अर्थ लावत आहेत.
75% रक्कम लगेच काढता येणार
ईपीएफओच्या अधिकृत निवेदनानुसार, जर एखादा सदस्य बेरोजगार झाला असेल, तर त्याला पीएफ खात्यातील 75% रक्कम ताबडतोब काढण्याचा अधिकार आहे. उर्वरित 25% रकमेवर मात्र 12 महिन्यांचा प्रतीक्षा कालावधी लागू होईल. म्हणजेच, एक वर्षानंतर तो उर्वरित शिल्लक रक्कमही काढू शकतो. त्यामुळे नोकरी गेल्यानंतर पूर्ण पैसे मिळणार नाहीत असा जो गैरसमज पसरला होता, तो चुकीचा असल्याचं ईपीएफओने स्पष्ट सांगितलं आहे.
केव्हा मिळेल पूर्ण 100% रक्कम?
ईपीएफओच्या नियमानुसार, काही विशेष परिस्थितीत मात्र सदस्यांना त्यांच्या खात्यातील पूर्ण 100% रक्कम काढण्याची परवानगी मिळते. जर सदस्याने 55 वर्षे पूर्ण केली असतील, कायमचे अपंगत्व आले असेल, स्वेच्छानिवृत्ती घेतली असेल, नोकरीवरून कायमची काढणी झाली असेल किंवा परदेशात कायमचे स्थलांतर केले असेल, तर अशा वेळी पूर्ण पीएफ रक्कम काढता येते. या नियमाचा हेतू म्हणजे फक्त खरोखर आवश्यक परिस्थितीतच खात्यातील संपूर्ण निधी वापरता यावा.
पेन्शन फंडासाठी वाढलेली मर्यादा का?
ईपीएफओने स्पष्ट केले की पेन्शन निधी (ईपीएस) काढण्यासाठीची मर्यादा 36 महिन्यांपर्यंत वाढवण्यामागे एक ठराविक कारण आहे. अनेक सदस्य चार वर्षांपेक्षा कमी काळ सेवा केल्यानंतर आपला पेन्शन फंड काढून घेतात. त्यामुळे त्यांना भविष्यात पेन्शन आणि कुटुंब पेन्शनसारखे दीर्घकालीन सामाजिक सुरक्षा लाभ मिळू शकत नाहीत. हे लक्षात घेऊनच हा नियम बदलण्यात आला आहे, जेणेकरून सदस्य किमान दहा वर्षांची सेवा पूर्ण करून भविष्यातील पेन्शनसाठी पात्र ठरतील.
ईपीएफओचा सल्ला – फक्त अधिकृत माहितीवर विश्वास ठेवा
ईपीएफओने आपल्या सोशल मीडिया हँडलवर सदस्यांना आवाहन केलं आहे की अशा बदलांबद्दल चुकीच्या किंवा अप्रमाणित माहितीकडे लक्ष देऊ नये. काही प्लॅटफॉर्मवर चुकीची माहिती दिली जात असल्याने लोकांमध्ये अनावश्यक घबराट पसरते. म्हणून, ईपीएफओने स्पष्ट सांगितलं आहे की अधिकृत वेबसाइट आणि सोशल मीडिया अकाउंटवरील माहितीवरच विश्वास ठेवावा.
सदस्यांसाठी महत्वाचा निर्णय
नव्या नियमांचा उद्देश कर्मचारी वर्गाला दीर्घकालीन आर्थिक संरक्षण देणे हा आहे. अल्पावधीत संपूर्ण पैसे काढण्यामुळे अनेक जण भविष्याची योजना आखू शकत नाहीत आणि निवृत्तीनंतरच्या काळात आर्थिक अडचणींना सामोरे जावे लागते. त्यामुळे हा निर्णय थोडा कठीण वाटला तरी तो सदस्यांच्या दीर्घकालीन हितासाठी असल्याचं ईपीएफओचं म्हणणं आहे.
निष्कर्ष
ईपीएफओच्या नव्या नियमांमुळे काही बदल झाले असले तरी बेरोजगार झाल्यानंतर ताबडतोब 75% रक्कम काढता येईल, हे महत्त्वाचं आहे. उर्वरित रक्कम वर्षभरानंतर घेता येणार आहे. पेन्शन फंडासाठी वाढवलेला कालावधी मात्र सदस्यांना स्थिर भविष्य देण्यासाठी उपयुक्त ठरणार आहे. चुकीच्या माहितीकडे दुर्लक्ष करून अधिकृत मार्गदर्शनावरच विश्वास ठेवणं सर्वांच्या हिताचं ठरेल.
Disclaimer
या लेखातील माहिती सर्वसामान्य वाचकांसाठी माहितीपर स्वरूपात दिली आहे. यात नमूद केलेले नियम, अटी आणि कालावधी बदलू शकतात. कृपया कोणताही आर्थिक निर्णय घेण्यापूर्वी कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी संघटनेच्या (EPFO) अधिकृत वेबसाइटवरील अद्ययावत माहितीचा संदर्भ घ्यावा.