Laxmi Pujan Muhurt लक्ष्मी पूजन हा दिवाळी सणाचा मुख्य दिवस मानला जातो. या दिवशी धन, समृद्धी आणि आरोग्यासाठी लक्ष्मी मातेला पूजले जाते. घरातील आर्थिक समृद्धी आणि कुटुंबातील सुख-शांती टिकवण्यासाठी लक्ष्मी पूजन करणे शुभ मानले जाते. लक्ष्मी पूजन हा फक्त धार्मिक विधी नाही तर हा कुटुंब, समाज आणि संस्कृतीशी जोडलेला उत्सव आहे.
लक्ष्मी पूजनाचा शुभ मुहूर्त 2025
साल २०२५ मध्ये लक्ष्मी पूजन १३ नोव्हेंबर रोजी साजरा होईल. या दिवशी, स्थानिक वेळेनुसार, ६:४५ ते ८:१५ हा मुहूर्त सर्वात शुभ मानला जातो. हा वेळ लक्ष्मी माता पूजण्यासाठी अत्यंत अनुकूल आहे. घरातील मुख्य दरवाजा, देवघर आणि पूजा स्थळ स्वच्छ करून दिवे लावणे आणि विशेष तयारी करणे या मुहूर्तात केलेली पूजा अधिक फलदायी मानली जाते.
लक्ष्मी पूजनाची तयारी
लक्ष्मी पूजनासाठी घर स्वच्छ करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. घरातील कोणतीही उधळपट्टी दूर करून, रंगोली काढून, दिवे लावून आणि पूजा स्थळ सजवून तयारी केली जाते. या दिवशी तुळशीच्या गळ्यात रेशीम धागा बांधणे आणि कुसुमे, फुले, नैवेद्य ठेवणे ही परंपरा आहे. पूजेसाठी आवश्यक वस्तू, देणगी, मोदक, फराळ आणि धनसिद्धीच्या आयटम्सची पूर्वतयारी करणे लाभदायक ठरते.
लक्ष्मी पूजनाचा धार्मिक महत्त्व
लक्ष्मी पूजनामध्ये श्रीलक्ष्मी, धनलक्ष्मी आणि सुखलक्ष्मी यांची आराधना केली जाते. या पूजेमुळे आर्थिक समृद्धी, शांती आणि आरोग्य प्राप्त होते, असे मानले जाते. घरातील प्रत्येक सदस्याने मनपूर्वक आणि श्रद्धेने पूजा केली पाहिजे. विशेषत: नवीन व्यवसाय, उद्योग किंवा आर्थिक व्यवहार सुरु करण्यापूर्वी हा पूजन अधिक शुभ मानला जातो.
लक्ष्मी पूजन म्हणजे काय
लक्ष्मी पूजन हा दीपावलीच्या तिसऱ्या दिवशी साजरा केला जाणारा महत्त्वाचा धार्मिक विधी आहे. यामध्ये समृद्धी, संपन्नता आणि शांतीच्या देवतेची पूजा केली जाते. लोकांचा विश्वास आहे की या दिवशी केलेली पूजा घरात सुख-समृद्धी आणि ऐश्वर्य घेऊन येते.
पूजनाची तयारी
लक्ष्मी पूजन करण्यापूर्वी खालील तयारी करावी:
- घर स्वच्छ करणे आणि मुख्य दार व पूजा स्थळ स्वच्छ ठेवणे
- पूजा मांडणीसाठी चौकीवर लाल कापड ठेवा
- लक्ष्मी, गणेश आणि कुबेराच्या प्रतिमा किंवा चित्रांची व्यवस्था करा
- नैवेद्य तयार करा, ज्यामध्ये फळे, लाडू, नैवेद्याचे इतर पदार्थ असू शकतात
- दिवे, अगरबत्ती, कुमकुम, हलदी, फुलं आणि तांदळाचा भात तयार ठेवा
लक्ष्मी पूजनाची पद्धत
- स्नान आणि शुद्धीकरण: पूजाआधी स्वच्छ स्नान करा आणि शुद्ध कपडे घालावे.
- पूजा स्थळी आसन: चौकीवर लाल कापड ठेवा आणि त्यावर लक्ष्मी व गणेशाची मूर्ती किंवा चित्र ठेवा.
- दीप प्रज्वलन: चार दिशांना लहान तेल किंवा ग्रीसचे दिवे लावा.
- संकल्प: मनात लक्ष्मीपूजनाचा संकल्प करा, घरात समृद्धी, आरोग्य व सुख-समृद्धी मिळो असे विचार करा.
- फुले आणि नैवेद्य अर्पण: देवी लक्ष्मी व गणेशाला फुले, हलदी-कुंकू आणि नैवेद्य अर्पण करा.
- अष्टक व मंत्र: लक्ष्मी व गणेशाचे स्तोत्र, अथवा ‘ॐ महालक्ष्म्यै नमः’ असे मंत्र जपून पूजा करा.
- दीप व आरती: दिवे लावून आरती करा आणि घरातील सदस्यांना दीपातून आशीर्वाद द्या.
- प्रसाद वाटणे: पूजा संपल्यानंतर नैवेद्य प्रसाद सर्वांसोबत वाटून घ्या.
लक्ष्मी पूजनाची महत्वाची गोष्ट
- पूजा शुद्ध मनाने करणे महत्त्वाचे आहे, फक्त पारंपारिक रीतीसाठी नाही तर भक्तीपूर्वक हृदयातून.
- दिव्यांच्या प्रकाशाने घरातील नकारात्मक ऊर्जा दूर होते, आणि समृद्धी व आनंदाची वातावरण तयार होते.
लक्ष्मी पूजन करताना नियम
लक्ष्मी पूजन करताना घर स्वच्छ असणे आवश्यक आहे. देवीच्या मूर्तीला फुले, नैवेद्य आणि अक्षता अर्पण करणे महत्त्वाचे आहे. दिवे आणि मिठाई यांचा वापर पारंपरिक रीतीने करावा. फटाके किंवा धूरयुक्त पदार्थ जास्त प्रमाणात वापरू नयेत. पूजा पूर्ण केल्यानंतर घरातील प्रत्येक कोपऱ्यात दिवे लावून लक्ष्मी मातेला आमंत्रित करणे लाभदायक ठरते.
लक्ष्मी पूजनाचे सामाजिक आणि सांस्कृतिक महत्त्व
लक्ष्मी पूजन फक्त घरातील संपत्ती वाढवण्याचा दिवस नाही तर हा कुटुंबातील नाते वाढवण्याचा, समाजात सौहार्द निर्माण करण्याचा आणि संस्कृती जपण्याचा संदेश देतो. या दिवशी लोक एकमेकांना शुभेच्छा देतात, भेटवस्तू देतात आणि घरात आनंदाचे वातावरण निर्माण करतात.
लक्ष्मी पूजनासाठी टिप्स
लक्ष्मी पूजन करताना संध्याकाळच्या शुभ मुहूर्ताचा पूर्ण लाभ घेण्यासाठी पूर्वतयारी करणे आवश्यक आहे. घरातील दिवे लावणे, नैवेद्य तयार करणे आणि पूजेसाठी आवश्यक वस्तू व्यवस्थित ठेवणे यामुळे पूजा अधिक प्रभावी होते. तसेच, मनःपूर्वक, श्रद्धेने आणि सकारात्मक भावनेने पूजेस सहभागी होणे महत्त्वाचे आहे.
डिस्क्लेमर: या लेखातील माहिती सामान्य मार्गदर्शनासाठी आहे. लक्ष्मी पूजन करताना स्थानिक परंपरा, धार्मिक नियम, सुरक्षितता उपाय आणि पर्यावरणपूरक पद्धतींचा अवलंब करणे आवश्यक आहे.